Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2010

"Λύση μόνο αν αποδεχθείτε τα δύο κράτη"


Το όνομά του βρίσκεται εδώ και πολύ καιρό ψηλά στην ατζέντα του Κυπριακού. Όσο μάλιστα πλησιάζουν οι «εκλογές» στα κατεχόμενα, οι αναφορές σε αυτόν και στο πόσο αρνητικά θα επηρεάσει τις διαπραγματεύσεις είναι σχεδόν καθημερινές. Ο λόγος για τον «πρωθυπουργό» των κατεχομένων, Ντερβίς Έρογλου, τον οποίο η «Κ» συνάντησε στο γραφείο του την περασμένη Τρίτη. Στη συνέντευξη που μας παραχώρησε, παρουσιάστηκε απόλυτα συνειδητοποιημένος σε σχέση με τις επιδιώξεις του στο Κυπριακό. Η υποδοχή τόσο από τον ίδιο όσο και από τους συνεργάτες του ζεστή, όταν όμως η συζήτηση έμπαινε στις κόκκινες γραμμές και τις βασικές διαφωνίες, το βλέμμα άλλαζε και οι απαντήσεις του είχαν ένα και μόνο κοινό παρονομαστή: «Για το αδιέξοδο και την απουσία προόδου φταίνε μόνο οι Ελληνοκύπριοι». Ξεκάθαρη ήταν όμως και η προτίμησή του σε σχέση με τη μορφή της επιδιωκόμενης λύσης. «Ανάμεσα στη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, τη διατήρηση της παρούσας κατάστασης πραγμάτων και τη συμφωνημένη διχοτόμηση, προτιμώ την τελευταία επιλογή διότι είναι η πλέον βιώσιμη», μας είπε. Χωρίς πολλές ελπίδες είναι όμως και η βασική προϋπόθεση που θέτει για να μπορέσουν οι δύο πλευρές να καταλήξουν σε ένα συνεταιρισμό: «Να αποδεχτείτε ότι στην Κύπρο υπάρχουν δύο λαοί, δύο κράτη, δύο δημοκρατίες», μας είπε χαρακτηριστικά.
-Να ξεκινήσουμε με τα νούμερα που δείχνουν οι δημοσκοπήσεις σε σχέση με το Κόμμα Εθνικής Ενότητας. Φαίνεται ότι είστε το φαβορί για τις «εκλογές» του Απρίλη. Θεωρείτε ότι υπάρχει τρόπος οι δημοσκοπήσεις να μην επαληθευτούν;
Οι δημοσκοπήσεις που είχε κάνει η εταιρεία KADEM στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές επαληθεύτηκαν πλήρως και το αποτέλεσμα ήταν σωστό σε ποσοστό 100%. Εκείνο που μπορεί να γίνει τώρα είναι να υπάρξουν αποκλίσεις της τάξης του 2%-3%.
-Τότε όμως το ζητούμενο ήταν άλλο. Τώρα στο επίκεντρο είναι το Κυπριακό, στο οποίο η δική σας αντίληψη είναι διαφορετική από αυτήν του κ. Ταλάτ. Θεωρείτε ότι η δική σας αντίληψη μπορεί να επηρεάσει το τελικό αποτέλεσμα;
Ναι, είμαι σίγουρος πως θα επηρεαστεί το αποτέλεσμα των εκλογών. Και η διαφορά θα είναι υπέρ των θέσεων που εκφράζει το Κόμμα Εθνικής Ενότητας. Αν είχαμε τις ίδιες απόψεις στο Κυπριακό με τον κ. Ταλάτ, θα ήμασταν στο ίδιο κόμμα. Βεβαίως και εγώ είμαι υπέρ της συνέχισης των διαπραγματεύσεων, κάτι που τόνισα και το βράδυ που είχα εκλεγεί. Παρόλα αυτά, σε όλο τον κόσμο, και οι Ελληνοκύπριοι επίσης, με παρουσιάζουν ως αδιάλλακτο, με μία οργανωμένη μάλιστα προπαγάνδα εναντίον μου. Για παράδειγμα, οι ηγέτες των ελληνοκυπριακών κομμάτων συνεχίζουν να υποστηρίζουν το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα του κ. Ταλάτ, το οποίο συνεχώς λέει ότι ο Έρογλου είναι αδιάλλακτος.
-Είπατε ότι είστε υπέρ της συνέχισης των συνομιλιών αλλά και ότι έχετε βασικές διαφορές με τον κ. Ταλάτ. Εάν δηλαδή εκλεγείτε, θα συνεχίσετε τις διαπραγματεύσεις πάνω στην ίδια βάση που συζητούν αυτή τη στιγμή οι Δημήτρης Χριστόφιας και Μεχμέτ Αλί Ταλάτ;
Τι εννοείτε; Ότι οι Χριστόφιας και Ταλάτ έχουν συμφωνήσει και θα χαλάσω εγώ αυτή τη συμφωνία;
-Από ό,τι δηλώνεται δημόσια, υπάρχει συμφωνημένη βάση, πάνω στην οποία ξεκίνησαν πριν ενάμιση χρόνο οι διαπραγματεύσεις.
Η βάση δεν αλλάζει. Αυτό που αλλάζει είναι τα αποτελέσματα που θα προκύψουν μέσα από τη διαδικασία.
-Όταν μιλάτε για βάση, τι ακριβώς εννοείτε;
Υπάρχουν κριτήρια που έχουν τεθεί από τα Ηνωμένα Έθνη, αλλά παράλληλα υπάρχουν και τα κριτήρια που θέτουμε ως Τουρκοκύπριοι για να προασπίσουμε τα συμφέροντα και τα δικαιώματά μας. Η βάση προκύπτει από ένα μείγμα ανάμεσα στα δύο. Όπως η ελληνοκυπριακή πλευρά ζητά κάποια πράγματα, έτσι και η τουρκοκυπριακή. Κι εγώ θα είμαι εκεί να διασφαλίσω ότι θα πάρουμε αυτά που ζητούμε.
-Αυτό το μείγμα που μόλις τώρα αναφέρατε, θα οδηγεί τις διαπραγματεύσεις σε λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας;
Δεν έχει σημασία η ονομασία της λύσης. Αυτό που έχει σημασία είναι και οι δύο λαοί να πουν το αναγκαίο «ναι» στη συμφωνία που θα προκύψει.
-Πώς όμως βλέπετε αυτό το «ναι»; Ναι σε μία ομοσπονδία, ναι σε μία συνομοσπονδία ή ναι σε δύο χωριστά κράτη;
Πρώτα από όλα πρέπει να συμφωνηθεί και να γίνει παραδεκτό ότι είμαστε κράτος. Πως ό,τι δηλαδή υπάρχει στον Νότο, υπάρχει και στον Βορρά. Ότι, όπως οι Ελληνοκύπριοι, έτσι και εμείς οι Τουρκοκύπριοι είμαστε ένας χωριστός λαός. Πρέπει δηλαδή να γίνει αποδεκτό ότι τώρα υπάρχουν δύο δημοκρατίες στο νησί.
-Από αυτές τις δύο δημοκρατίες στις οποίες κάνατε αναφορά, τι θα προκύψει στο πλαίσιο μίας λύσης; Μία δημοκρατία;
Επαναλαμβάνω ότι τώρα στην Κύπρο υπάρχουν δύο ίσοι και κυρίαρχοι λαοί. Αυτά τα δύο κράτη και οι δύο λαοί προσπαθούν να σχηματίσουν ένα συνεταιρισμό.
-Δηλαδή τι επιθυμείτε; Ένα κράτος ή δύο χωριστά;
Εάν θα πω «ναι» σε μία λύση, τότε η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να διαλυθεί και να δημιουργηθεί μία νέα Δημοκρατία. Αλλά η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν αποδέχεται την παρθενογένεση. Πώς περιμένουν στην ελληνοκυπριακή πλευρά να καταλήξουμε σε έναν νέο συνεταιρισμό όταν δηλώνουν ότι στο πλαίσιο της λύσης θα υπάρχει συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας;
-Υπάρχουν τάσεις και στις δύο πλευρές που θεωρούν πως, εδώ που βρίσκονται τα πράγματα, μία συμφωνημένη διχοτόμηση είναι η καλύτερη λύση για το κυπριακό πρόβλημα. Εσείς τι λέτε;
Η διχοτόμηση είναι πιο κοντά λόγω του «όχι» που είπαν οι Ελληνοκύπριοι στο Σχέδιο Ανάν και επειδή η Ε.Ε. αθέτησε τις υποσχέσεις που έδωσε στην Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου. Επίσης, λόγω και του γεγονότος ότι οι Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και Δημήτρης Χριστόφιας, που θέλουν όπως λένε την ειρήνη, δεν καταφέρνουν να το λύσουν εδώ και 15 μήνες.
-Είστε έτοιμος να υπογράψετε δηλαδή μια λύση συμφωνημένης διχοτόμησης;
Εάν ο Χριστόφιας είναι έτοιμος, είμαι κι εγώ.
-Μεταξύ όμως των τριών επιλογών, δηλαδή της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, της παραμονής της κατάστασης ως έχει και της συμφωνημένης διχοτόμησης, ποιαν προκρίνετε;
Η συμφωνημένη διχοτόμηση είναι η καλύτερη λύση, διότι είναι η πλέον βιώσιμη.
Θα τα σβήσει όλα και θα αρχίσει από την αρχή
Με τις δικές του προτάσεις θα προσέλθει στις διαπραγματεύσεις εάν κερδίσει τις «εκλογές»
Στο καλάθι των αχρήστων θα πετάξει ο Ντερβίς Έρογλου, σε περίπτωση που εκλεγεί, μεγάλο μέρος της εργασίας που έχουν κάνει μέχρι τώρα οι Δημήτρης Χριστόφιας και Μεχμέτ Αλί Ταλάτ. Όπως επισημαίνει στη συνέντευξή του, έχει τις δικές του προτάσεις, τις οποίες θα φέρει στο τραπέζι για να προασπίσει τα συμφέροντα του τουρκοκυπριακού – όπως λέει – λαού. Απόλυτες είναι επίσης οι θέσεις του σε σχέση με τις κόκκινες γραμμές. «Χωρίς διατήρηση των εγγυήσεων, παραμονή των πολιτογραφημένων Τούρκων εκ Τουρκίας και αναγνώριση της κρατικής μας οντότητας, δεν υπάρχει λύση», τονίζει. Αίσθηση πάντως προκαλεί το γεγονός ότι ο Ντερβίς Έρογλου επιλέγει πολύ προσεκτικά το λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί όταν αναφέρεται στον Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, με τον οποίο είχε συναντηθεί στο πλαίσιο γεύματος εργασίας, λίγες ώρες πριν τη συνέντευξη που μας παραχώρησε.
-Ξέρετε ότι οι θέσεις που εκφράζετε βρίσκουν αντίθετη ολόκληρη την ελληνοκυπριακή πλευρά. Πώς ευελπιστείτε ότι μέσα από αυτές τις θέσεις θα καταλήξετε σε ένα συνεταιρισμό;
Όπως ο Δημήτρης Χριστόφιας πρώτα από όλα σκέφτεται τα συμφέροντα του δικού του λαού, έτσι και εγώ σκέφτομαι τα συμφέροντα του δικού μου λαού. Η συμφωνία δηλαδή στην οποία θα καταλήξουμε, δεν θα είναι κομμένη στα μέτρα των Ελληνοκυπρίων. Δεν είναι δηλαδή όπως θέλουν αυτοί. Επαναλαμβάνω πως, αν δεν γίνει αποδεκτό το ότι είμαστε ίσοι λαοί, αυτό θα σημαίνει ότι είμαστε μειονότητα. Και εγώ δεν μπορώ να αφήσω τον λαό μου να αποδεχθεί κάτι τέτοιο.
-Δεν σας καλύπτει η συμφωνία των Χριστόφια-Ταλάτ για την πολιτική ισότητα; Για ένα κράτος δηλαδή με μία κυριαρχία, μία ιθαγένεια, μία διεθνή προσωπικότητα;
Εγώ μιλώ για ισότητα επί της κυριαρχίας στο πλαίσιο μίας λύσης του κυπριακού προβλήματος. Οι λέξεις «διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία» και «πολιτική ισότητα» δεν σημαίνουν τίποτα εάν δεν συμπληρωθούν με όλες τις αναγκαίες λεπτομέρειες στο πλαίσιο μιας λύσης. Πρέπει δηλαδή να ξεκαθαρίσει η έννοια αυτών των ορισμών, για να ξέρουμε, πάνω από όλα, για ποιο πράγμα μιλάμε. Τι θα γίνει δηλαδή στο πλαίσιο μίας τέτοιας λύσης με τις εγγυήσεις; Θα γίνουν οι άνθρωποι και πάλι πρόσφυγες; Αυτά έχουν σημασία για μένα.
-Θεωρείτε ότι μέχρι στιγμής ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ έχει προβεί σε παραχωρήσεις που είναι εναντίον των συμφερόντων των Τουρκοκυπρίων;
Αυτό που ξέρω είναι πως οι Ελληνοκύπριοι δεν έχουν αποδεχθεί καμία από τις προτάσεις που έκανε μέχρι τώρα ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ. Στο περιουσιακό δεν συμφώνησαν, αλλά ούτε και σε τίποτε άλλο σημαντικό συμφώνησαν. Μιλάνε μόνο για οικονομία, διακυβέρνηση, Ε.Ε., αλλά και πάλι δεν μπορούν να καταλήξουν σε συμφωνία. Εγώ μόνο μία φορά είχα πιστέψει πως θα είχαμε συμφωνία στην Κύπρο και είπα «ναι» στο κείμενο του Πέρεζ ντε Γκουεγιάρ, το οποίο μάλιστα προώθησα και στη βουλή μας. Παρόλα αυτά, είπε «όχι» ο Σπύρος Κυπριανού κι έτσι δεν είχαμε συμφωνία. Επαναλαμβάνω πως για να υπάρξει λύση πρέπει οι Ελληνοκύπριοι να αποδεχθούν ότι είμαστε ίσοι λαοί. Θυμίζω επίσης ότι οι Ελληνοκύπριοι είπαν «όχι» στο Σχέδιο Ανάν. Γιατί λοιπόν ψάχνετε αδιαλλαξία σε εμάς και δεν τη βλέπετε στον εαυτό σας;
-Η απάντησή σας όμως αφορά τη στάση των Ελληνοκυπρίων. Εμείς ρωτήσαμε για τη δική σας στάση σε σχέση με αυτήν του κ. Ταλάτ. Έχουμε δει δηλώσεις σας ότι ο κ. Ταλάτ προβαίνει σε παραχωρήσεις που εσείς δεν θα κάνατε ποτέ. Ποιες είναι αυτές;





Εγώ δεν είπα τίποτα για τον κ. Ταλάτ. Έχουμε διαφορά στη φιλοσοφία, αλλά αυτό που πάντα λέω είναι πως η ευθύνη για τη μη λύση ανήκει αποκλειστικά στην ελληνοκυπριακή πλευρά. Όταν δηλαδή ο Δημήτρης Χριστόφιας παρακάθεται στις διαπραγματεύσεις, δεν υπάρχουν άνθρωποι στη δική σας πλευρά που του ασκούν κριτική; Τώρα εγώ είμαι ο πρωθυπουργός της χώρας και έχω πολύ μεγάλη ευθύνη. Όπως ξέρετε, εμείς δεν έχουμε προεδρικό σύστημα, γι’ αυτό ο κ. Ταλάτ δεν έχει τόσες πολλές ευθύνες και αρμοδιότητες όσες εγώ. Άρα αυτό που έχω να κάνω είναι να προασπίσω τα συμφέροντα του λαού μου.
-Εάν εκλεγείτε, θα αντικαταστήσετε τον κ. Ταλάτ στη θέση του διαπραγματευτή της τουρκοκυπριακής κοινότητας;
Φυσικά. Αλλά θα προσπαθήσω να χρησιμοποιήσω τις εμπειρίες του κ. Ταλάτ στις διαπραγματεύσεις και βεβαίως κάποια άτομα από τη διαπραγματευτική του ομάδα.
-Ο κ. Ταλάτ σάς ενημερώνει για τις απευθείας διαπραγματεύσεις;
Μόλις σήμερα το μεσημέρι (σ.σ. Τρίτη) είχαμε μαζί γεύμα. Αυτό σημαίνει ναι.
Υπάρχουν κάποια ζητήματα που έθεσε στο τραπέζι των συνομιλιών ο κ. Χριστόφιας, όπως η εκ περιτροπής προεδρία και η σταθμισμένη ψήφος. Ποια είναι η θέση σας για αυτά;
Ναι, η εκ περιτροπής προεδρία μπορεί να χαρακτηριστεί ως πολιτική ισότητα.
-Τι γίνεται με τη σταθμισμένη ψήφο;
Αυτό το ζήτημα είναι πολύπλοκο και θα τύχει αναλυτικής συζήτησης. Εγώ όμως έχω υποχρέωση να υποστηρίξω τις δικές μου προτάσεις στο τραπέζι των συνομιλιών. Ο κ. Ταλάτ έχει κάνει κάποιες προτάσεις, αλλά εγώ έχω τις δικές μου.
-Δηλαδή, αν κερδίσετε, την επομένη των «εκλογών» τι θα κάνετε με όλα όσα συζήτησαν ήδη οι κύριοι Χριστόφιας και Ταλάτ; Θα τα διαγράψετε και θα καταθέσετε νέες προτάσεις ή θα συνεχίσετε πάνω στην εργασία που ήδη έχει γίνει από τους δύο;
Οι συνομιλίες θα συνεχιστούν από εκεί που έμειναν και αυτό γιατί μέχρι τώρα δεν υπάρχει τίποτα που να έχει γίνει αποδεκτό και από τις δύο πλευρές. Να θυμίσω ότι ο κ. Ταλάτ, όταν ήταν στην αντιπολίτευση, έλεγε πως θα έλυνε το Κυπριακό μέσα σε τρεις μήνες. Ωστόσο, ακόμη τίποτα δεν έχει γίνει.
-Δηλαδή, κατά τη διάρκεια του γεύματος που είχατε με τον κ. Ταλάτ, δεν σας είπε πως είναι πολύ κοντά σε θέματα που έχουν να κάνουν με την Ε.Ε., την οικονομία και τη διακυβέρνηση; Δημοσίως, τουλάχιστον, αυτό δηλώνεται.
Ακούω αυτά τα λόγια από το 1977, αλλά τίποτε δεν γίνεται στην πράξη.
-Δηλαδή δεν πιστεύετε πως το υλικό που έχει συγκεντρωθεί μπορεί να τύχει αξιοποίησης;
Το θέμα έχει πάλι να κάνει με τη στάση της ελληνοκυπριακής πλευράς, η οποία μέχρι στιγμής δεν έχει αποδεχθεί καμία από τις προτάσεις που έκανε ο κ. Ταλάτ. Από τη στιγμή που μέχρι τώρα δεν υπάρχει συμφωνία σε σημαντικά θέματα, θα συνεχίσουμε τη διαπραγμάτευση χωρίς η μία πλευρά να επιβάλλεται στην άλλη. Εάν η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν θέλει διχοτόμηση, τότε πρέπει να έρθει σε συμφωνία με την τουρκοκυπριακή. Εάν δεν υπάρξει λύση, τότε δύο χωριστά κράτη θα συνεχίσουν την πορεία τους από εκεί και πέρα.
-Μπήκαμε ήδη στις κόκκινες γραμμές και των δύο πλευρών. Τι γίνεται με τους Τούρκους που βρίσκονται στη δική σας πλευρά;
Ο κ. Χριστόφιας αποδέχθηκε ήδη 50 χιλιάδες. Εγώ λέω ότι για να αποδεχτώ λύση, πρέπει όλοι όσοι έχουν την ταυτότητα της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου να παραμείνουν στο νησί.
-Πόσοι είναι αυτοί;
Δεν γνωρίζω τον αριθμό. Εξ όσων όμως γνωρίζω, και στη δική σας πλευρά υπάρχουν σχεδόν 300 χιλιάδες ξένοι, είτε από την Ελλάδα είτε από άλλες χώρες.
-Κεφάλαιο εγγυήσεις. Θεωρείτε ότι στο πλαίσιο της λύσης θα είναι ακόμη απαραίτητες για αυτό τον τόπο;
Ναι. Τις χρειαζόμαστε τώρα, θα τις χρειαστούμε και για τη λύση. Μπορούμε όμως να συζητήσουμε τον αριθμό των στρατιωτών που θα παραμείνουν.
-Σας ενοχλεί που ο κ. Χριστόφιας εκφράζεται υπέρ της συνέχισης των συνομιλιών με τον Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και όχι μαζί σας;
Δεν εκτιμώ το γεγονός ότι ο πρόεδρος ενός δημοκρατικού κράτους προσπαθεί να παρέμβει στις εκλογές που θα γίνουν σύντομα σε ένα άλλο δημοκρατικό κράτος.
Ο αγνοούμενος κουνιάδος και οι Ελληνοκύπριοι φίλοι
Το βλέμμα και ο τόνος της φωνής του άλλαξε. Δεν ρωτούσαμε για τις βασικές διαφωνίες στο Κυπριακό, αλλά για τις ευθύνες των ανθρώπων της δικής του γενιάς και στις δύο πλευρές για την τραγωδία της Κύπρου. Χωρίς να το γνωρίζουμε, είχαμε συμφωνήσει για τη συνέντευξη σε μια μέρα σημαδιακή, όπως αποδείχθηκε, για τον κ. Έρογλου και την οικογένειά του. «Μόλις σήμερα παραλάβαμε τα οστά του αδελφού της γυναίκας μου, τα οποία αναγνωρίστηκαν με τη μέθοδο του DNA», μας είπε.Έχοντας πλέον μπει – παρά τις σοβαρές διαφωνίες μας με τις θέσεις που εξέφραζε – σε πιο ανθρωπιστικές και ανθρώπινες πτυχές, τον ρωτήσαμε για τους Ελληνοκύπριους φίλους του. Εάν είχε κάποιους. Αν και πέρασαν πολλά χρόνια από το 1963, όταν είχε εργαστεί ως γιατρός για εφτά περίπου μήνες στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, θυμήθηκε κάποιους από τους Ελληνοκύπριους συναδέλφους και φίλους του, όπως είπε: «Αντρέας Κάρουλας, φαρμακοποιός, Χρίστος Αγγελής, γυναικολόγος, Χατζηκακού, ορθοπεδικός από την Αμμόχωστο, και φυσικά ο Βάσος Λυσσαρίδης».Θελήσαμε στη συνέχεια να μάθουμε γιατί επέλεξε να μην επισκεφθεί όλα αυτά τα χρόνια τις ελεύθερες περιοχές. «Δεν υπάρχει λόγος συγκεκριμένος. Απλώς δεν το έκρινα αναγκαίο. Θα έρθω όμως σύντομα, εντός Ιανουαρίου, για να συναντηθώ με τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, Νίκο Αναστασιάδη. Στο παρελθόν είχε προγραμματιστεί μία συνάντηση με τον Γλαύκο Κληρίδη, αλλά, όπως με ενημέρωσαν στη συνέχεια, ο κ. Κληρίδης άλλαξε γνώμη. Είχε επίσης γίνει μία επαφή για συνάντηση με τον κ. Βασιλείου, αλλά τα πράγματα δεν προχώρησαν παραπέρα», κατέληξε.


Πηγή : http://www.kathimerini.com.cy/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου