Βρετανικές μεθοδεύσεις για τον Ακάμα

Βρετανικά έγγραφα 1977 (Μέρος πρώτο)

Αποκαλυπτικά έγγραφα από το 1977 για τα σχέδια αξιοποίησής του.Μελέτη για μεταφορά των βρετανικών βάσεων στον Ακάμα φαίνεται να έκαναν οι Βρετανοί. Προέβελψαν ότι θα αντιμετώπιζαν εχθρική στάση από τους Κυπρίους έναντι των βάσεών τους, καθώς και ότι θα αντιμετώπιζαν πρόβλημα από έλλειψη νερού. Φαινόταν να είχε χώρο για βομβαρδιστικές ασκήσεις, αλλά η καταλληλότητά του έπρεπε να επιβεβαιωθεί με λεπτομερή έρευνα του εδάφους.Το 1977, μετά το αεροπορικό δυστύχημα στο αεροδρόμιο της βρετανικής βάσεως Ακρωτηρίου, όταν κατέπεσε αμερικανικό U2, οι στρατιωτικές Αρχές των βάσεων, που δεν έβλεπαν με καθόλου καλό μάτι την αμερικανική ανάμιξη εκεί, ζήτησαν από το Λονδίνο να τερματίσει τις πτήσεις εκείνες. Το Φόρειν Όφις δεν υποστήριζε τον τερματισμό τους. Το Υπουργείο Άμυνας, όμως, άρχισε να κάνει άλλες σκέψεις και βολιδοσκοπήσεις για την παραμονή των βρετανικών βάσεων στο νησί και πώς καλύτερα να εξυπηρετούντο μακροπρόθεσμα οι στρατιωτικές τους ανάγκες και οι εξυπηρετήσεις που πρόσφεραν στο ΝΑΤΟ και στους Αμερικανούς...Το Υπ. Άμυνας της Βρετανίας προέβλεπε μακροπρόθεσμα ότι: θα αντιμετώπιζαν εχθρική στάση από τους Κυπρίους έναντι των βάσεών τους και πως οι κάτοικοι στις περιοχές των βάσεων θα αντιδρούσαν για την παρουσία τους. Επίσης, είχαν προβλέψει ότι θα αντιμετώπιζαν πρόβλημα από έλλειψη νερού (που άρχισε από το 2000), και πως μετά την αποχώρησή τους από τη Μάλτα (που είχε προγραμματιστεί για το 1978) θα χρειαζόντουσαν μεγαλύτερες διευκολύνσεις όσον αφορά τη στάθμευση και συντήρηση μαχητικών της RAF (Βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας), καθώς και για στρατιωτικές ασκήσεις. Έγγραφο του Υπ. Αμύνης της Βρετανίας ημερ. 16 Δεκεμβρίου 1977 αναφέρει τα εξής:


«… An alternative possibility is the Akamas range at Cape Arnauti, where we already have the right to use the range for ground firing as well as for naval bombardment. Under the Treaty of Establishment firing is at present confined to 70 days a year and naval gunnery to 10 days a year. It may be possible (my underlining) to secure this range for air-to-ground gunnery but probably not on an unrestricted basis, because it is used by both the Greek National Guard and the British Army… I am advised that a sea range would not be very satisfactory and my reading of the remarks about the Akamas range would not lead me to put much money on that, providing a solution…»

Μετάφραση: «...Μια εναλλακτική πιθανότητα είναι η περιοχή Ακάμα στο Ακρωτήρι Αρναούτη, όπου ήδη έχουμε το δικαίωμα να χρησιμοποιούμε για ένοπλες ασκήσεις επί εδάφους, ως επίσης για ναυτικούς βομβαρδισμούς. Σύμφωνα με τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης, η χρήση διά πυρών περιορίζεται στις 70 μέρες το χρόνο και ναυτικός βομβαρδισμός σε 10 μέρες το χρόνο. Ίσως να είναι δυνατόν (δική μου υπογράμμιση) να εξασφαλίσουμε την περιοχή αυτή για ασκήσεις εδάφους-αέρος, αλλά μάλλον όχι δίχως περιορισμένη βάση, γιατί χρησιμοποιείται τόσο από την Εθνική Ελληνική Φρουρά όσο και τον Βρετανικό Στρατό... Με συμβουλεύουν ότι όσον αφορά τη θάλασσα, ίσως να μην είναι ικανοποιητική (περιοχή) και εξ όσων καταλαβαίνω από τις παρατηρήσεις για την περιοχή του Ακάμα δεν με ενθαρρύνουν ότι θα ήταν η λύση...”
Τον Ιούνιο του 1978, ανώτερος στρατιωτικός ενημερώνει το Υπ. Άμυνας ότι η περιοχή του ΑΚΑΜΑ φαίνεται να έχει προοπτική για ανάπτυξη: «potential for development as an air-to-ground facility and might offer added advantage of laser clearance, if this could be arranged…». Μετάφραση: «...έχει προοπτική για ανάπτυξη ως περιοχή για πεδίον εδάφους-αέρος και μπορεί να προσφέρει επιπρόσθετο πλεονέκτημα για χρήση λέιζερ, αν μπορούσε να διευθετηθεί...».Στο ίδιο τηλεγράφημα ο στρατιωτικός προβάλλει ως το επόμενο βήμα το ξεκίνημα μιας λεπτομερούς μελέτης για την περιοχή του ΑΚΑΜΑ, την οποία να ακολουθήσει επίσημη προσέγγιση προς την κυπριακή κυβέρνηση, ζητώντας την παραχώρηση άδειας για ασκήσεις εκπαίδευσης: «to conduct air-to-ground weapons training and low flying over Cyprus south of the 'green-line'». Μετάφραση: «για ένοπλες ασκήσεις εκπαίδευσης εδάφους-αέρος και χαμηλών πτήσεων υπεράνω της Κύπρου, νοτίως της 'πράσινης γραμμής'».
Στις 3 Ιουλίου 1978, ο Air Vice-Marshall M.W.P. Knight από το Αρχηγείο Αεροπορίας στο Strike Command, Royal Air Force, High Wycombe, Buckinghamshire, με επιστολή του προς τον Air Vice-Marshall D.C.A. Lloyd, Assistant Chief of Air Staff (Operations) Ministry of Defence, Υπουργείο Άμυνας στο Λονδίνο, αναφέρεται πιο αναλυτικά και τονίζει ότι η πρώην περιοχή ναυτικών βομβαρδισμών στον Ακάμα (στη νοτιο-δυτική μύτη της Κύπρου) έχει προοπτική για μια μικρή περιοχή ασκήσεων εδάφους-αέρος.Έβρισκαν, έγραφε, ότι ο Ακάμας φαινόταν να είχε χώρο για τους σκοπούς βομβαρδιστικών ασκήσεων, αλλά, η καταλληλότητά του έπρεπε να επιβεβαιωθεί με λεπτομερή έρευνα του εδάφους...«Οι χαμηλές πτήσεις πάνω από την Κύπρο, έγραφε, προς το παρόν απαγορεύονται. Όμως, ο περιορισμός επιβλήθηκε από το Αρχηγείο Στρατού της Κύπρου και όχι από τις κυβερνητικές Αρχές και μου είπαν πως δεν θα έχουμε δυσκολία να θέσουμε το θέμα προς συζήτηση με τις κατάλληλες κυβερνητικές Αρχές... Όπως έχω αναφέρει στο προηγούμενό μου μήνυμα, πιστεύω ότι το επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι το ξεκίνημα μιας ολοκληρωμένης μελέτης της περιοχής του Ακάμα, προτού κάνουμε ότιδήποτε. Αν τέτοια μελέτη υποδείξει ότι η περιοχή είναι πράγματι κατάλληλη για τη δημιουργία ασκήσεων εδάφους-αέρος, τότε θα μπορώ να δω το κέρδος να βάλουμε μπροστά επίσημα για επιχειρήσεις (OS ASPCs) από το Ακρωτήρι, είτε επιπρόσθετα είτε ως εναλλακτική επιλογή στη χρήση που κάνουμε της βάσης Decimomannu…» (Σ.σ: Το Decimomannu είναι μεγάλη στρατιωτική αμερικανική βάση στη Σαρδηνία της Ιταλίας, όπου διεξάγονται μεγάλης ισχύος εκπαιδευτικές ασκήσεις Νατοϊκών στρατευμάτων. Οι εγκαταστάσεις στη βάση αυτή ολοκληρώθηκαν το 1979).
Τρεις μέρες αργότερα, οι στρατιωτικοί εισηγούνται όπως ζητηθεί η άποψη του Φόρεϊν Όφις σχετικά με τις χαμηλές πτήσεις και κατά πόσο δεν υπάρχουν κίνδυνοι να χρειαστεί η επαναδιαπραγμάτευση των Συνθηκών σε τέτοια περίπτωση...

Πηγή : Εφημερίδα Σημερινή (Φανούλα Αργυρού)